اتودسک اینونتور یک نرمافزار طراحی به کمک رایانه است که توسط شرکت اتودسک ارائه شده است.
شرکت اتودسک در سال ۲۰۰۹ نگارش ۱۳ این نرمافزار را عرضه کرد. توانایی این نرمافزار باعث شد که در سال ۲۰۰۶-۲۰۰۷ پرفروشترین نرمافزار مدلینگ در جهان نام بگیرد و از نرمافزارهای معروف دیگر در این زمینه پیشی گیرد. از ورود این نرمافزار در ایران چند سالی میگذرد و علیرغم تاکید کمپانی سازنده این نرمافزار برای استفاده از آن، متأسفانه بطور بایسته مورد استقبال قرار نگرفت و تقریباً ناشناخته مانده بود تا اینکه در سال ۲۰۰۶؛ این نرمافزار همراه با دیگر محصول معروف کمپانی اتودسک یعنی اتوکد و مکانیکال دسکتاپ به بازار عرضه شد و از آن تاریخ به بعد اینونتور، کمکم جای خود را در میان کاربران این رشته باز کرد. خصوصاً سازگاری کامل این نرمافزار با CAD یکی از علل موفقیت آن بود. چرا که برای شرکتهایی که نقشههای قدیمی خود را با اتوکد کار کرده بودند عامل سازگاری کامل نرمافزارهای مدلینگ جدید بسیار مهم بود. همچنین پشتیبانی این نرمافزار از نقشههای مدل شده توسط مکانیکال دسکتاپ یکی دیگر از عوامل موفقیت آن است. در ادامه سعی شده است تا با معرفی تواناییهای این نرمافزار و کاربرد آن در صنعت امروز، گامی برای معرفی بهتر این نرمافزار صورت بگیرد.
این محیط برای مدلینگ قطعات- که اولین گام در کار مکانیک به شمار میرود – میباشد. دستورهای این محیط بسیار کامل و در عین حال ساده طراحی شده است. به جرات میتوان گفت که کاملترین محیط مدلینگ را در مقایسه با دیگر نرمافزارهای این رشته دارد. کارهای پیچیدهای مانند تعریف صفحات کاری خاص، به سادگی قابل اجراست. همچنین خاصیت Uptodate کردن در این محیط بسیار قوی و کارا میباشد. خواصی مانند 3D grip که به کاربر اجازه تغییر اندازههای مدل را، با Drag کردن میدهد و یا دستور 3d sketch که با آن میتوان به راحتی در فضای آزاد صفحه Sketchهای ۳ بعدی ایجاد کرد از مزیتهای آن میباشد.
در این محیط کاربر میتواند براحتی قطعات مدل شده را با دستورهای کاربردی خاص این نرمافزار اسمبل کند. از دستورا ت ویزه این محیط نیز میتوان به پارامتریک کردن مدل و اسمبل جهت ایجاد قطعات مشتق شده از یک مدل و دستورهایی مانند Motion و Transitional برای تعریف رفتار قطعات نسبت به هم نام برد. همچنین در این محیط میتوان از محیطهای piping، welding، inventor studio، ,Frame Generation stress Analysis، Dynamic Simulation و Cable & Harness و .. نام برد که در ادامه بصورت کاملتری مورد ارزیابی قرار میگیرد. در این محیط دسترسی کاربر به کتابخانه استاندارد نرمافزار، امکانپذیر میباشد. این کتابخانه شامل حدود یک میلیون قطعه استاندارد میباشد که در مقایسه با دیگر نرمافزارها بی نظیر میباشد. در طول کار با نرمافزار شما توانایی طراحی انواع قطعات بصورت استاندارد را دارید.
در این قسمت میتوان از قطعات مدل شده نماگیری کرد. سادگی و در عین حال توانایی بالای این محیط باعث شده تا هر نمای دلخواه و برشهای گوناگون از قطعات براحتی قابل تهیه باشد. خاصیت ایجاد block همانند نرمافزار cad و همچنین گرفتن خروجیDWG از نماهای ایجاد شده باعث میشود تا این نماها را در هر کجا با نرمافزار Auto cad باز کرد. این خاصیت بویژه برای شرکتهایی که طرف حساب کار آنها با نرمافزار Autocad کار میکنند یا دستگاههای ماشینکاری که با فرمت dwg سازگاری دارد بسیار مهم است. ذکر مواردی از کاربرد عینی تواناییهای نرمافزار INVENTOR در صنعتهای مختلف.
این محیط جهت طراحی ورقکاری و گرفتن خروجی صفحه گسترده و محاسبات مربوط به آن میباشد. داشتن محیط پانچ و دستورهای متنوع جهت ورقکاری باعث شده تا هرنوع ورقکاری را به راحتی مدل و تحلیل کرد.
این نرمافزار بسیار قوی و کاربردی میباشد. علاوه بر جوشهای عادی و استاندارد؛ دستور Groove برای ایجاد جوشهایی بکار میرود که بین بخشهای خالی دو یا چند قطعه قرار میگیرد و در واقع فضای خالی بین آنها را پر میکند. این ویژگی منحصربهفرد باعث شد که شرکت توگا یکی از زیر مجموعههای شرکت مپنا، که ساخت توربینهای گازی را بر عهده دارد و بزگترین شرکت توربین سازی در خاورمیانه است برای محاسبه و ایجاد جوش از این نرمافزار کمک گیرد. همانطور که میدانیم توربینهای گازی دارای قطعاتی با پیچیدگیهای زیاد میباشد و فضای خالی بین این قطعات پیچیده بایستی با جوش پر شود که در این بین تنها نرمافزاری که دارای چنین توانایی بود نرمافزار inventor بود. علاوه بر آن محاسبه مقدار الکترود مصرف شده برای این جوشها نیز دارای اهمیت زیادی بود که این نرمافزار قدرت محاسبه آنرا دارد و اطلاعاتی مانند حجم و وزن جوش را بصورت گزارش ارائه میدهد و میتواند این اطلاعات را بصورت فایل نرمافزار EXCEL در اختیار کاربر قرار دهد. علاوه بر آن محاسبات جوشهای گوناگون و ارائه ضریب اطمینان جوش باعث شده است از این ویژگی برای اطمینان از دوام انواع جوشها استفاده شده و قبل از عمل جوشکاری بصورت کامل شبیهسازی صورت گیرد. همچنین دیگر ویژگی محیط جوش نرمافزار ایجاد و نمایش علائم جوشکاری در محیط ۳ بعدی میباشد که به درک بهتر از عملیات جوشکاری کمک بسزایی میکند.
این محیط جهت متحرک سازی نماهای انفجاری و قطعات اسمبل شده میباشد که در قطعات پیچیده میتواند دید بسیار خوبی از قطعه به سازندگان آن بدهد. خروجی فرمتهای گوناگون تصویری از حرکت قطعات نیز از قابلیتهای این قسمت است.
این نرمافزار فوقالعاده نیرومند و با کارایی بالا میباشد. برای مسیر لوله کشی شده توسط ابزاری بسیار کارا، ابتدا مسیر لوله کشی را ترسیم نموده و پس از آن کافیست نوع استاندارد لوله کشی را از بین گزینههای موجود انتخاب کنید و سپس با اجرای یک فرمان کل مسیر برای شما مدل میشود. تمام زانوییها و تقاطعها طبق استاندارد انتخاب شده، ایجاد میشوند. در صورت لزوم نیز شما میتوانید از بین صدها مدل قطعات استاندارد مربوط به Piping قطعاتی مانند انواع Valves- Flanges- Gaskets- Reducers Fittings-Adapters-Branches-Bushings-Caps-Connectors-Couplings-Crosses-Elbows-Nipples-Plugs-Reducers-Return Bends-Tees- Adaptersو ... را انتخاب و بعد از مشخص نمودن اندازه، آنرا در بین مسیر قرار دهید. همانطور که اشاره شد ابتدا باید استاندارد Pipng انتخاب شود و سپس به کشیدن مسیر پرداخت. از استانداردهای موجود در این نرمافزار میتوان به انواع استانداردهای ASME اعم از جوشکاری یا رزوه شده- استاندارد هیدرولیک برای لولههای هیدرولیک – لولههای PVC –و.. اشاره کرد. شرکت ملی پخش فراوردههای نفتی برای مدلینگ انبار نفت فردیس کرج پروژهای را به مناقصه گذاشت که در پایان به مدلینگ این منطقه با نرمافزار Inventor منجر شد. پیچیدگی مسیرهای انتقال نفت و بنزین – گازوییل و بنزین سوپر- باعث شد که از این نرمافزار جهت پروژه استفاده کند که نتیجه کار بسیار راضی کننده بود. تمام قطعات استفاده شده در طول مسیرها، در کتابخانه استاندارد نرمافزار موجود بود.
میتوان سازه ایجاد کرد. در این قسمت نیز شما کافیست سازه را بصورت شماتیک با استفاده از Sketch 3D کشده و سپس در مسیرهای کشیده شده انواع فریمهای استاندارد نظیر نبشی – ناودانی- تیر آهن – پروفیلهای گوناگون و.. را از کتابخانه استاندارد نرمافزار انتخاب نمایید تا بصورت خودکار در مسیرهای کشیده شده قرار گیرند و سپس با استفاده از دستورهای مخصوص این محیط محل تقاطع فریمها را برش بزنید – فاصله بگذارید – سوراخکاری کنید و در نهایت جوش بزنید یا ببندید. این محیط به جرات یکی از قویترین محیطهای ایجاد سازه میباشد که دارای کارایی فوق الادهای میباشد – مخصوصا طرز قرارگیری فریمها نسبت به هم براحتی قابل انتخاب است. از این ویژگی میتوان برای طراحی انواع سازههای قلزی- پلکانها – انواع دکلها و.. اشاره کرد. شرکت گرد، یکی از شرکتهای فعال در زمینه تولید انواع دکلها از جمله دکلهای مخابراتی و نفتی میباشد که از این نرمافزار برای طراحی دکل استفاده میکند. با استفاده از قابلیت آنالیز نیرو، میتوان سازه ایجاد شده را تحلیل نمود و به نظر میرسد تا حد زیادی میتوان از این قسمت نرمافزار به جای نرمافزارهایی مانند SAP استفاده نمود.
که بطور ضمنی به آن اشاره شد، برای ایجاد قطعات استاندارد به کار میرود- شما براحتی میتوانید قطعات پیچیدهای مانند انواع شفتها – چرخدندههای ساده و حلزونی – بادامکها – بلبرینگها – فنرها –انواع پینها و پیچ ها- انواع تسمهها و.. را ایجاد نمایید. البته برای این کار شما بایستی شاخصهای خواسته شده را وارد نمایید و پس از اطمینان از مقاوم بودن این قطعات در قسمت محاسبه نیروها، نرمافزار قطعه شما را ایجاد میکند. نکته مهم در اینجا محاسبه نیروهای وارد بر قطعه و دادن اندازههای پیشنهادی متناسب با شرایط شما توسط نرمافزار میباشد. بدین ترتیب شما میتوانید اطمینان حاصل کنید که قطعه طراحی شده مناسب با محیط اطراف خود است. از دیگر قطعههایی که در این قسمت میتوان فراخوانی کید، بادامکها میباشد که در صورت نیاز میتوانید نمودار حرکتی آن را نیز مشاهده کنید. ایجاد تسمه بین چند قطعه محرک همانند پولی و چرخدندهها نیز از امکانات این قسمت است. طراحی انواع فنرها با شرایط خاص آن در محیط و همچنین طراحی انواع شفت نیز در این قسمت گنجانده شده است که کار با آن بسیار ساده میباشد. فقط کافیست ترتیب قرار گرفتن قطعات را انتخاب کنید. بدین ترتیب این محیط برای شرکتهای ماشین سازی بسیارمناسب میباشد و همانطور که اشاره شد علاوه بر مدل کردن این قطعات پیچیده امکان محاسبه آن نیز وجود دارد. همچنین دستوری برای انتخاب تلرانسها و انطباقات که از مسایل مهم طراحی میباشد، در این قسمت موجود است. این قسمت شامل هندبوک مهندسی میباشد که بسیار کامل بوده و برای طراحی میتوان از آن کمک گرفت.
به شما کمک میکند تا از قطعات مدل شده یک فیلم بسازید. در نسخه ۲۰۱۰ این نرمافزار حتی قابلیت میکس تصاویر هم اضافه شده است. در این قسمت میتوان تمام فاکتورهای یک متحرک سازی را تعریف کرد. از چرخش دوربین همراه با چرخش قطعه گرفته تا ناپدید کردن قسمتی از مدل برای دید بهتر. به عنوان مثال برای دیدن قسمتهای داخلی یک مجموعه بایستی پوسته آن بصورت موقت ناپدید و دوباره دیده شود. چرخش و جابجایی دوربین در هنگام کار کردن یک مجموعه زیبایی کار را دوچندان میکند. زمینه پشت مجموعه متحرک قابل تغییر میباشد. همچنین ابزارهایی برای تعریف زاویه و رنگ نور تابیده شده به صحنه – و تعریف ماده برای قسمتهای مختلف یک مجموعه- قالیت گرفتن عکس از مجموعه با کیفیت بسیار بالا و طبیعی؛ و همچنین انتخاب انواع فرمتهای تصویری نیز از دیگر نکات این محیط میباشد.
دارای اهمیت زیادی برای قطعاتی که شرایط تحلیل نیرو در آنها بصورت ثابت نیست میباشد. همانطور که از نام این محیط پیداست تحلیل نیرو و رفتار قطعات یک مجموعه در حالت غیر ثابت میباشد. برای شبیهسازی دینامیکی بایستی تمام موارد اتصال قطعات با یکدیگر بصورت اصولی و با قیدهای سه بعدی صورت گرفته باشد- گراف حرکتی و همچنین ایجاد نیرو توسط حرکت ماوس به مجموعه از نکات منحصربهفرد این محیط میباشد. این قسمت با Inventor Studio در تعامل کامل هستند و ترکیب این دو میتواند یک فیلم حرفهای از هر نظر ایجاد کند. از این فیلمها بیشتر جهت نشان دادن طرز کار مجموعهها و ارتباط قطعات با هم و همچنین تبلیغ میباشد.
در پایان به دیگر موارد کاربرد این نرمافزار اشاره میکنیم: قابلیت پارامتری بودن قطعات یکی از روشهای نکشیدن مدلهای تکراری میباشد. میتوان در یک فایل EXCEL پارامترها را تعریف نمود و تنها با دادن یک عدد در فایل ایجاد شده شکل جدید با اندازههای متفاوت ایجاد گردد. از این ویژگی زمانی استفاده میشود که یک قطعه با اندازههای گوناگون وجود دارد- میتوان با تعریف کامل خصوصیات یک قطعه در یک مجموعه در پایان BOM آن مجموعه را محاسبه کرد؛ و بالاخره با استفاده از دستور پانچ هم میتوان انواع شکلها را بر روی ورقها و قطعات ایجاد کرد.